1 Teşrinisani Hangi Ay? Tarihsel Arka Plan ve Günümüzdeki Akademik Tartışmalar
Giriş: Takvim Kavramının Evrimi ve “1 Teşrinisani”nin Anlamı
Takvimler, insanlık tarihinin en eski ve en temel düzenleme araçlarından biridir. Zamanın ölçülmesi ve düzenlenmesi, toplumların tarımsal faaliyetlerinden dini ritüellere kadar birçok alanda önemli bir rol oynamıştır. Bu bağlamda, Osmanlı İmparatorluğu döneminde kullanılan Rumi takvim, hem mali hem de sosyal düzenlemeler açısından büyük bir öneme sahiptir. Ancak, bu takvimin ay isimleri, günümüz Türkçesinde farklılıklar göstermektedir. Özellikle “Teşrin-i Sani” veya “Teşrinisani” terimi, modern Türkçede hangi aya denk geldiği konusunda kafa karıştırıcı olabilir. Bu yazıda, “1 Teşrinisani hangi ay?” sorusunu tarihsel arka planı ve günümüzdeki akademik tartışmalar ışığında inceleyeceğiz.
Rumi Takvim ve Teşrin-i Sani
Rumi takvim, Osmanlı İmparatorluğu döneminde 13 Mart 1840’ta kabul edilen Jülyen takvimine dayanan bir sistemdir. Bu takvimde, aylar Arapça kökenli isimlerle adlandırılmıştır. “Teşrin-i Sani” veya “Teşrinisani”, bu takvimde Kasım ayını ifade eder. Ancak, 10 Ocak 1945 tarihinde kabul edilen 4696 sayılı yasa ile bu ayın adı Türkçeleştirilerek “Kasım” olarak değiştirilmiştir [1].
1 Teşrinisani’nin Günümüzdeki Anlamı
Günümüzde, “1 Teşrinisani” ifadesi, eski Osmanlıca veya Rumi takvim belgelerinde karşılaşılan bir terimdir. Modern Türkçede karşılığı “1 Kasım” olarak kabul edilir. Bu terim, özellikle tarihsel belgelerde, eski yazışmalarda ve Osmanlı dönemi literatüründe yer almaktadır. Ancak, günlük yaşamda ve resmi belgelerde artık kullanılmamaktadır.
Akademik Tartışmalar ve Güncel Kullanım
Günümüzde, “Teşrinisani” terimi, tarihçiler ve dilbilimciler tarafından Osmanlı dönemi takvim sistemlerinin incelenmesi sırasında ele alınmaktadır. Bu terim, eski belgelerin doğru bir şekilde anlaşılması ve yorumlanması açısından önemlidir. Ayrıca, Osmanlıca veya eski Türkçe metinlerin günümüz Türkçesine çevrilmesi sırasında, ay isimlerinin doğru bir şekilde aktarılması için “Teşrinisani”nin “Kasım” olarak çevrilmesi gerektiği vurgulanmaktadır.
Sonuç
“1 Teşrinisani hangi ay?” sorusunun cevabı, tarihsel ve dilsel bir bağlama dayanmaktadır. Osmanlı döneminde kullanılan Rumi takvimde “Teşrin-i Sani” Kasım ayını ifade ederken, günümüzde bu terim tarihsel belgelerde ve akademik çalışmalarda kullanılmaktadır. Modern Türkçede ise bu ay “Kasım” olarak adlandırılmaktadır. Bu tür tarihsel ve dilsel dönüşümler, kültürel mirasın korunması ve doğru anlaşılması açısından büyük önem taşımaktadır.
—
Sources:
[1]: https://tr.wikipedia.org/wiki/Ekim?utm_source=chatgpt.com “Ekim – Vikipedi”